Papież św. Jan XXIII ogłosił Maryję Królową Polski główną patronką kraju i niebieską Opiekunką naszego narodu w 1962 r. W czasie nabożeństw majowych wypowiadamy wezwanie „Królowo Polski, módl się za nami”. Historia tytułu Matki Bożej uznawanej za patronkę narodu polskiego sięga jednak wielu wieków wstecz.
W drugiej połowie XIV w. Grzegorz z Sambora nazywał Maryję Królową Polski i Polaków. Uzasadnienie tytułu „Królowej” nabrało jeszcze większej mocy w XVII w. po przypisywanym wstawiennictwu Maryi zwycięstwie odniesionym nad Szwedami podczas słynnej obrony Jasnej Góry. W 1656 r. przed cudownym obrazem Matki Bożej Łaskawej we Lwowie król Jan Kazimierz zszedł z tronu, złożył berło i koronę, aby na kolanach przed wielkim ołtarzem powiedzieć „Wielka Boga – Człowieka Matko, Najświętsza Dziewico” i ogłosić Matkę Bożą za patronkę Królestwa Polskiego. Po Mszy św., przy wystawionym Najświętszym Sakramencie odśpiewano Litanię do Najświętszej Maryi Panny, a przedstawiciel papieża odśpiewał trzykrotnie powtórzone przez wszystkich obecnych nowe wezwanie Maryi: „Królowo Korony Polskiej, módl się za nami”. Słowa króla odnoszono naturalnie do Madonny z Jasnej Góry, co potwierdziła koronacja obrazu papieskimi koronami w 1717 r.
Już po II wojnie światowej Episkopat Polski dokonał aktu odnowienia ślubów jasnogórskich w 1956 r., gdy bł. kardynał Stefan Wyszyński był internowany przez komunistów. Ówczesny Prymas Polski napisał wtedy tekst współczesnych Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego nawiązując do aktu królewskiego sprzed 300 lat. Nadał im przesłanie odnoszące się do aktualnych problemów Polski i Polaków. W 1966 r. na Jasnej Górze miał miejsce Milenijny Akt oddania Polski w macierzyńską niewolę Maryi, Matki Kościoła, za wolność Kościoła Chrystusowego. Uczestnikiem tego wydarzenia miał być św. Paweł VI, ale władze PRL nie wyraziły wtedy zgody na przyjazd papieża do Polski.
Aktu poświęcenia siebie, Narodu polskiego i świata Niepokalanemu Sercu Maryi dokonał następnie papież św. Jan Paweł II w 1979 r. podczas pierwszej pielgrzymki do Polski. Papież powiedział wtedy między innymi: Zawsze tak wiele mówiły mi te słowa, które Twój jedyny, rodzony Syn, Jezus Chrystus, Odkupiciel człowieka, wypowiedział z wysokości krzyża do Jana — apostoła i ewangelisty: „Oto Matka twoja”. Zawsze w słowach tych znajdowałem miejsce każdego człowieka — i moje własne miejsce. Dzisiaj obecny tu za przedziwnym zrządzeniem Bożej Opatrzności, pragnę na tej Jasnej Górze mej ziemskiej Ojczyzny, Polski, przede wszystkim potwierdzić to wielorakie i wielokrotne oddanie i zawierzenie, które było wyrażone przez Prymasa i Episkopat Polski w różnych momentach. (…) Kościół cały, w świecie współczesnym i przyszłym, Kościół postawiony na drogach ludzi, ludów, narodów i ludzkości, ja, Jan Paweł II, jego pierwszy sługa, oddaję tutaj Tobie, Matce, i zawierzam z bezgraniczną ufnością. Amen.
Dzisiaj obchodzone jest narodowe święto Konstytucji 3 Maja. Tradycyjnie kultywowanie pamięci o wydarzeniu, jakim było uchwalenie Ustawy Rządowej z 1791 r. jest bardzo związane z uroczystością Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. 3 maja 2025 r. o godz. 11:00 na Jasnogórskim Szczycie przez księży biskupów z całej Polski, w tym przez ks. biskupa świdnickiego Marka Mendyka oraz ks. biskupa seniora Ignacego Deca, koncelebrowana będzie Msza św. Homilię wygłosi przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski ks. arcybiskup Tadeusz Wojda. Transmisja tej liturgii na platformie You Tube w kanale Jasna Góra Klasztor Ojców Paulinów.
